Ein stad mellom angeren og uskulden ligg aggresjonen, denne dynamiske kjensla som peiker framover, men samstundes ikkje kan la sovande hunder liggje. Aggresjon verkar som eit drivhjul i historia, ikkje berre i den røyndomen dei fleste opplever som reelt eksisterande, men også i fiksjonen og i dei språkleg-konseptuelle kompleksa me kallar idéar. Idéane driv både historia og fiksjonen fram mot det ein vonleg kan kalle eit høgare medvit. I teikneserieromanen Ring of Roses skildrar Das Petrou og John Watkiss eit kontrafaktisk England der reformasjonen aldri fekk politiske konsekvensar, og der Den katolske kyrkja held fram med å ha ein stor grad av politisk kontroll. Denne situasjonen har ført til at den teknologiske utviklinga har stagnert, slik at det 90-talet forteljinga utspeler seg i, liknar meir på 1930-talet, og eit reaksjonært regime må hanskast med folkemassar som ikkje har høge tankar om biskopen av Rom. Det handlar altså om eit hus i strid med seg sjølv. Me fylgjer ein advokat som rullar opp eit stort komplott sett i verk av erkekonservative prelatar som ikkje er redde for å gå over lik, ja lik i verkeleg store mengder, for å halde folket nede. Det moralske universet handlinga utspeler seg i er prega av grånyansar, snarare enn svart/kvitt, som vanleg er i thrillarar av dette slaget. Dette er ikkje historia om den onde Romarkyrkja som strir i mot framskrittet og humaniteten; det handlar like mykje om spenninga mellom reaksjonære og framstegsvenlege krefter innanfor kyrkja, men utan at desse vert til dei karikaturane vi kjenner frå populærlitteraturen. Denne tematiske ramma står i kontrast til Watkiss' kontrastfylde, chiaroscuro-prega teikningar, som på elegant vis får fram akkurat det som krevst av historia, for så å la alt det andre stå igjen i det ytste mørkret. Sjølv om det er ei spenning mellom det litterære og det visuelle, rommar sistnemnte óg mykje av den tematikken historia krinsar rundt - kampen mellom gamle og nye idéar, politisk og sosial aggresjon, fortida som kjelde til, og motgift mot, progresjon (Watkiss er samstundes klassisist á la Alex Raymond og modernist) og balansegangen mellom orden og kaos, elitar og massar, liberalitet og autoritet. Intrigen er intelligent bygd opp, og karakterane er truverdige, særleg dei to hovudpersonane. Det er klart at ein fiktiv konstruksjon aldri vil kunne seie noko essensielt om årsakene til dei prosessane som skapar idéane som samtida kviler på, til det har me filosofien og teologien, men det er heller ikkje poenget. Fiksjonen set dei eksisterande oppfatningane i relieff, kastar eit framandvore ljos på dei og vekkjer undringa over korleis me har kome dit me er i dag, og kor ferda går vidare.
En kveld tidlig i oktober satte jeg meg ned og leste Michaels Konupeks diktsamling Ugress & omstendigheter . Efter å ha lest den to ganger, slo to tanker ned i mitt hode: 1) Om kort tid vil jeg trolig ha glemt hele boken, og 2) for de aller fleste vil boken forbli fullstendig ukjent, kun en anonym bokutgivelse i en smal genre som ble utgitt uten brask og bram en gang i 2024, med mindre noe helt spesielt skulle skje, som for eksempel at Konupek skulle bli en folkekjær realitykjendis eller mottager av Nobels litteraturpris. Derfor satte jeg meg ned og skrev denne teksten, som her siteres i sin helhet: «Den tsjekkisk-norske forfatteren Michael Konupek er for meg et nytt navn, men ifølge omslagsteksten på den ferske diktsamlingen Ugress & omstendigheter har han utgitt flere skjønnlitterære verk, deriblant romanen Böhmerland 600 cc . Boken har et monokromt omslag i en farve jeg vil kalle «mørk militærgrønn» og inneholder informasjon om tittel, forfatter, genre og...
Kommentarer
Legg inn en kommentar